هدف از این پایان نامه تاثیر تحولات جامعه سوریه و جابجایی در ارکان قدرت بر دگرگونی در ژئوپلیتیک شیعه و تاثیر بر منافع ملی ایران می باشد
تعداد صفحات | 255 |
حجم | 308 کیلوبایت |
فرمت فایل اصلی | docx |
دسته بندی | علوم سیاسی |
ژئوپلیتیک شیعه، تمام ایران، اکثریت عراق و یمن و برخی کشورهای خلیج فارس مانند بحرین و منطقه شرق عربستان سعودی را پوشش میدهد. در دنباله عراق بخشهای مهمی از ترکیه را شیعیان امامی، علوی و بکتاشی تشکیل میدهند و در شامات، در لبنان اکثریت با شیعیان امامی و علوی و دروزی است و در سوریه نیز علویان حکومت میکنند و جمعیت قابل توجهی از آنان در ساحل سوریه به شکل تاریخی حضور دارند. اقلیت شیعی دیگری نیز در اردن و فلسطین هستند که امتداد شیعی را تشکیل میدهند . (محمدپور، http://www.noormags.com )
سوریه به دلیل قدرت شیعیان علوی، هم مرزی با اسرائیل، لبنان و ترکیه و مناسبات استراتژیک با ج.ا.ایران از بازیگران اصلی ژئوپلیتیک شیعه است. جایگاه سوریه به عنوان محور مقاومت، این کشور را از اهمیت بسیاری برخوردار کرده است. سوریه کشوری است که در چهار دهه گذشته در گفتمان مقاومت نقش و جایگاه به سزایی داشته است. جبهه مقاومت با محوریت ایران و عضویت سوریه، حزب الله لبنان و حماس سعی در بازیگری در معادلات منطقهای و مقابله با محور عربی – غربی خاورمیانه داشته است.
سوریه متحد کلیدی ایران در سه دهه اخیر و دروازه طلایی ورود ایران به قلب بحرانی خاورمیانه یعنی لبنان و فلسطین و یکی از نقاطی است که با سقوطش، برنامه سیاستهای ژئوپلیتیک شیعه را به رهبری ایران دگرگون میکند. سوریه از زمان اشغال فلسطین، تاکنون در کنار مقاومت مردم فلسطین مانده است و با وجود تلاش زیاد کشورهای غربی و دولتهای میانه رو عربی از این مواضع عقب نشینی نکرده و طرح جبهه "ایران هراسی" اعراب را تاکنون ناکام گذاشته است، پای هیچ پیمان مغایر با آرمانهای فلسطین را امضاء نکرده و با پشتیبانی محور مقاومت حزب الله – ایران – حماس وفاداری خود را ثابت کرده است.
تسریع تحولات خاورمیانه به سوریه غیر قابل انتظار نبود بویژه اینکه با وجود بعضی از تفاوتهای آشکار با رژیمهای عرب منطقه، از شباهتهای ساختاری چون حکومت موروثی، برتری گزینیهای قومی به جای شایسته سالاری سیاسی، خصیصههای میلیتاریستی و خودکامگیهای فردی و قومی و واگرایی نسبت به تغییرات ناشی از تحولات جهانی ناشی از فناوریهای ارتباطات و اطلاعات و ... برخوردار بود. هنگامی که موج دموکراسیخواهی به سوریه رسید، آمریکا و متحدان غربی آن شرایط را برای مدیریت تحولات و ایجاد شکاف در حاکمیت سوریه مناسب دیده و با حمایتهای آشکار در قالب نهادها و سازمانهای بینالمللی و منطقهای سیاسی و حقوق بشری با وجود مخالفتهای روسیه، چین و ایران، بطور پنهان (تامین مالی و تسلیحاتی مخالفان) تلاش سازمان یافتهای را بکار بسته است.
سرنگونی دولت علوی سوریه در محور شیعیان شکافی ایجاد خواهد کرد و علاوه بر تهدید اقلیت 12 درصدی علویان و اقلیت شیعیان اثنی عشری سوریه، شیعیان لبنان را منزوی و مقاومت اسلامی لبنان را از یک حامی نیرومند محروم خواهد کرد. مضافا اینکه ایالات متحده با ایجاد جبههای جدید در سوریه، شرایط لازم را برای تضعیف مرکز سیاستهای منطقه و قطع خطوط مواصلاتی سیاسی و نظامی ایران در دسترسی، پشتیبانی و راهبری خطوط مقدم مقابله با اسرائیل و نیز منافع و سیاست سدبندی ایالات متحده آمریکا فراهم خواهد کرد.
فهرست مطالب
فصل اول :کلیات طرح 1
مقدمه 2
1-بیان مسئله 3
2-اهداف تحقیق 9
3-اهمیت موضوع تحقیق و انگیزه انتخاب آن 9
4-سوالات و فرضیه های تحقیق 9
5-مدل تحقیق (سازماندهی پژوهش) 10
6-متغیرها و واژه های کلیدی 11
7-روش تحقیق 20
8-قلمرو تحقیق 21
9-جامعه و حجم نمونه 21
10-محدودیت ها و مشکلات تحقیق 21
فصل دوم: مطالعات نظری 22
مقدمه 23
1-1-موقعیت ژئوپلتیک خاورمیانه 23
1-1-1-محدوده جغرافیایی 23
2-1-1-اهمیت تاریخی و مذهبی 24
3-1-1-اهمیت اقتصادی 24
4-1-1-اهمیت استراتژیک و نظامی 26
2-1-سیاست آمریکا در مقابله با توسعه کمونسیم 28
3-1-ضرورت مقابله با اسلام گرایی (بنیادگرایی اسلامی) 32
4-1-طرح خاورمیانه بزرگ 40
5-1-دکترین بوش اول، دکترین کلینتون و دکترین بوش دوم 47
1-5-1-دکترین بوش (بوش اول) 47
2-5-1-دکترین کلینتون 48
3-5-1-دکترین جورج دبلیوبوش (بوش دوم) 49
6-1-شکل گیری هلال شیعی 50
1-6-1-اختلافات مرزی و سرزمینی 51
2-6-1-اختلافات قومی و مذهبی 51
3-6-1-کشف و استخراج نقت 52
4-6-1-تعارضات ایدئولوژیکی 53
فصل سوم : روش شناسائی تحقیق 62
مقدمه 63
1-روش تحقیق 63
2-جامعه آماری 63
3-حجم نمونه و روش اندازه گیری 63
4-ابزار جمع آوری اطلاعات 63
5-روش تجزیه و تحلیل داده ها 63
مقدمه 65
1-استقرار نظام دوقطبی 65
1-1-خاورمیانه و نظام دوقطبی 69
2-1-فروپاشی کمونیسم 73
3-1-پایان جنگ سرد 75
2-فناوری های نوین ارتباطی و اطلاعاتی و تاثیر آن در فروپاشی نظام دوقطبی و پایان جنگ سرد 77
1-2-تاثیر فروپاشی کمونیسم در خاورمیانه 78
2-2-استقرار نظم نوین بین الملل 79
3-2-ویژگی های نظام بین الملل پس از جنگ سرد 79
4-2-کشورهای کوچک پس از جنگ سرد 82
5-2-نهادهای بین المللی 87
6-2-ساختار نظام بین الملل 89
7-2-پویش قدرت 89
8-2-جایگاه خاورمیانه در نظام نوین بین الملل 95
مقدمه 99
1-جمهوری اسلامی ایران و منافع ملی و اهدا ایدئولوژیک (تقدم و تاخر یکی بر دیگری) 99
1-1-ژئوپلیتیک و سیاست خارجی ایران 101
2-1-لبنان و منافع ملی و اهداف ایدئولوژیک 112
3-1-سوریه، منافع ملی و اهداف ایدئولوژیک 114
4-1-عراق و منافع ملی و اهداف ایدئولوژیک 118
مقدمه 122
1-تحولات خاورمیانه / بهار عربی 123
1-1-کالبد شکافی تحولات خاورمیانه 123
2-1-ویژگی های جنبش دموکراسی خواهی اعراب 124
3-1-انقلاب ارتباطات و گسترش شبکه های اجتماعی و تاثیر آنها در شکل گیری تحولات منطقه خاورمیانه 124
4-1-نقش قدرت های بزرگ در شکل گیری تحولات خاورمیانه 126
5-1-نقش ج ا ایران در شکل گیری تحولات منطقه خاورمیانه 127
6-1-نقش نظام های سنتی در شکل گیری تحولات منطقه خاورمیانه 130
7-1-آینده تحولات خاورمیانه و تاثیر آن بر ژئوپلیتیک شیعه 132
2-تحولات سوریه و تاثیر ان بر ژئوپلیتیک شیعه و منافع ملی ایران 134
1-2-جایگاه سوریه در ژئوپلیتیک شیعه 134
2-2-دلایل تحولات سوریه 137
3-2-تحولات سوریه و منافع قدرت های منطقه ای و جهان 137
4-2-آثار تحولات سوریه بر تغییر ژئوپلیتیک خاورمیانه 139
3-عوامل دخیل چون پدیده جهانی شدن، رشد و توسعه فناوری های نوین ارتباطات 141
1-3-جامعه اطلاعاتی محصول جهانی شدن 141
2-3-جهان شبکه ای و شبکه های اجتماعی 144
3-3-آثار شبکه های اجتماعی در شکل گیری و گسترش جنبش های دموکراسی خواهی 147
4-3-شبکه های اجتماعی و بهار عربی 151
4-اتخاذ سیاست سدبندی جدید 154
فصل هفتم : نتیجه گیری و پیشنهادات 158
1-نتیجه گیری 159
2-پیشنهادات 161
1-2-پیشنهادات حاصل تحقیق 161
2-2-پیشنهادات جانبی 161
3-2-پیشنهادات برای محقیق بعدی 162
منابع و مآخذ 163